Historia i tradycja. Święta na Słowacji i ich znaczenie

Lista wszystkich świąt na Słowacji zawiera przede wszystkim dni, w których nasi południowi sąsiedzi upamiętniają historyczne wydarzenia i osoby, które miały wpływ na kolejne lata jej istnienia. Dodatkowo Słowacy mają wówczas dni wolne od pracy.

Święta na Słowacji, podobnie jak chociażby w Polsce, odpowiadają dniom wolnym od pracy. W rocznym kalendarzu naszych południowych sąsiadów występuje pokaźna liczba takich momentów, podczas których upamiętniane są historyczne wydarzenia, mające duży wpływ na obecny kształt tego kraju, a także osoby, które w nich brały udział. W każdym z tych przypadków sposób ich obchodzenia również jest bliźniaczo do naszego, a to za sprawą podobieństw pod względem religijnym.

W trakcie każdego święta na Słowacji, biura firmy i administracji państwowej, w tym urzędów pocztowych są zamknięte. Zakupy w większości sklepów i centrach handlowych są możliwe, jednak większość z nich zdecydowanie skraca godziny otwarcia. Z drugiej strony, w taki dni swoich klientów wyczekują muzea i teatry, podobnie jak hotele, które właśnie czekają na chwile, kiedy zarówno obywatele Słowacji, jak i turyści zechcą odwiedzić to państwo.

Wyjątek od tej reguły dotyczy głównych świąt na Słowacji – 25 i 26 grudnia, 1 stycznia oraz cały Wielkanocny weekend. W większości terenów tego krajów niektóre sklepy i restauracje pozostają otwarte, podobnie jak oczywiście stacje benzynowe. W większości przypadków jednak nie będzie można zrobić zakupów.

Lista świąt na Słowacji

• 1 stycznia – Dzień Powstania Republiki Słowackiej (Deň vzniku Slovenskej republiky)

Obchodzone od 1993 roku na cześć ostatecznego rozdzielenia Czech i Słowacji. W latach 1918-1938, 1938-1939 i 1945-1948 oba kraje tworzyły odpowiednio I, II i II Republikę Czechosłowacką, później Republikę Czechosłowacką (1948-1960), Czechosłowacką Republikę Socjalistyczną (1960-1990), a także Czeską i Słowacką Republikę Federalną (1990-1993).

• 6 stycznia – Święto Trzech Króli (Zjavenie Pána)

Okres Bożego Narodzenia kończył się wraz z nadejściem święta Trzech Króli (6 stycznia). Związane z tym dniem zwyczaje są typowym przykładem przenikania wzbogaconych o elementy kultury rzymskiej obyczajów starosłowiańskich z obrzędami chrześcijańskimi. Na święto Trzech Króli chłopcy ubierają się w długie białe koszule i z koronami na głowach kolędują, przedstawiając tradycyjne scenki, będące parafrazą opowieści biblijnej o przybyciu Trzech Króli do stajenki nowonarodzonego Jezusa.

• Święto ruchome – Wielki Piątek (Veľkonočný piatok)

• Święto ruchome – Poniedziałek Wielkanocny (Veľkonočný pondelok)

Podobnie jak w Polsce, tego dnia obchodzony jest również Śmingus Dyngus. Według tradycji, wszechobecne jest polewanie wodą członków rodziny, znajomych, przyjaciół, ale również nieznajomych, co jednak niekiedy kończy się nerwowymi sytuacjami.

• 1 maja – Święto Pracy (Sviatok práce)

• 8 maja – Dzień zwycięstwa nad faszyzmem (Deň víťazstva nad fašizmom)

Upamiętnia moment zakończenia w Europie II wojny światowej. Początkowo obchodzony był dzień później, ale ostatecznie ustalono, że to święto na Słowacji odbywać się będzie 8 maja.

• 5 lipca – Święto świętych Cyryla i Metodego (Sviatok svätého Cyrila a Metoda)

Upamiętnia moment, w którym słowiańscy misjonarze – Cyryl (Konstantyn) i Metod (Metodiusz) przybyli na Wielkie Morawy w 862 roku, aby rozpocząć tam misję chrystianizacyjną.

• 29 sierpnia – Rocznica Wybuchu Słowackiego Powstania Narodowego (Výročie Slovenského národného povstania)

Jedno z najważniejszych świąt na Słowacji. Upamiętnia wybuch powstania, trwającego od 29 sierpnia do 28 października 1944 roku. Było skierowane przeciwko III Rzeszy. Słowacy dążyli do uniezależnienia się od Niemców, a także militarnego wsparcia radzieckiej operacji dukielsko-preszowskiej.

• 1 września – Dzień Konstytucji Republiki Słowackiej (Deň Ústavy Slovenskej republiky)

W ramach Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej przyjęto do życia wprowadzoną przez Radę Narodową Konstytucję Republiki Słowackiej.

• 15 września – Święto Matki Boskiej Bolesnej (Sviatok Panny Márie Sedembolestnej, patrónky Slovenska)

Jedno z najbardziej religijnych świąt na Słowacji. W jego trakcie oddawana jest cześć Matce Bożej Siedmiu Boleści, oficjalnej patronce kraju.

• 1 listopada – Dzień Wszystkich Świętych (Sviatok všetkých svätých)

Podobnie jak w wielu innych krajach, tego dnia Słowacy tłumnie udają się na cmentarze, aby wspomnieć o zmarłych członkach rodziny.

• 17 listopada – Dzień walki o wolność i demokrację (Deň boja za slobodu a demokraciu)

Tego dnia czczona jest pamięć studentów, którzy 17 listopada 1989 roku zorganizowali manifestację przeciwko komunistycznej władzy. Dzień ten uchodzi za początek tzw. „aksamitnej rewolucji”, okresu przemian ustrojowych, który doprowadził do powstania dwóch niepodległych państw, Republiki Czeskiej i Republiki Słowackiej.

• 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia (Štedrý deň)

• 25 grudnia – Boże Narodzenie (Prvý sviatok vianočný)

• 26 grudnia – Dzień Świętego Szczepana (Druhý sviatok vianočný)